สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (มิวเซียมสยาม) เดินหน้าต่อยอดยกระดับพิพิธภัณฑ์ไทยอย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 4 ด้วยการจัดงาน Museum Thailand Awards 2020 เพื่อประกาศผลการคัดเลือกและมอบรางวัลให้กับพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ของไทย แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ รางวัลพิพิธภัณฑ์ดีเด่นประจำปี Museum Thailand Awards 2020 และรางวัลพิพิธภัณฑ์ขวัญใจมหาชน Museum Thailand Popular Vote 2020 ด้วยความมุ่งหวังที่จะสร้างแรงบันดาลใจอีกทั้งยังเป็นส่วนช่วยในการสร้างความตื่นตัวให้กับวงการพิพิธภัณฑ์ของไทย เพื่อให้เป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีทั้งคุณภาพของการบริการ และ มาตรฐานพิพิธภัณฑ์ตามแบบสากลโดยในปีนี้ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดีจากพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้เข้าร่วมคัดเลือกมากกว่า 100 แห่งทั่วประเทศไทย รวมถึงได้เพิ่มรางวัลพิเศษเข้ามาเป็นครั้งแรกในปีนี้กับรางวัล Muse Idol Awards รางวัลสำหรับบุคคลต้นแบบที่เป็นผู้ทรงอิทธิพลและมีผลงานที่เป็นประโยชน์เป็นแบบอย่างที่ดีในการส่งเสริมการเรียนรู้และท่องเที่ยวพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้
นายราเมศ พรหมเย็น ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (สพร.) กล่าวว่า “สพร. มีบทบาทและหน้าที่หลักในการส่งเสริมการเรียนรู้ผ่านพิพิธภัณฑ์ และสร้างกระแสการรับรู้ให้คนไทยตระหนักถึงความสำคัญในการสร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้และท่องเที่ยวพิพิธภัณฑ์ รวมถึงกระตุ้นและพัฒนาให้พิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ในประเทศไทยมีมาตราฐานเทียบเท่าระดับสากล โดยมิวเซียมสยามจัดงาน Museum Thailand Awards 2020 ภายใต้แนวความคิด ความสัมพันธ์ระหว่าง พิพิธภัณฑ์ กับชุมชน ซึ่งพิพิธภัณฑ์จะต้องมีความเชื่อมโยงกับชุมชนพื้นที่โดยรอบรวมไปถึงชุมชนของคนที่เกี่ยวข้องกับพิพิธภัณฑ์ของตัวเองสำหรับธีมรางวัลในปีนี้ คือ จากรากสู่โลก หมายถึง พิพิธภัณฑ์จะต้องเข้าใจตัวตนหรือแก่นของพิพิธภัณฑ์ตัวเองว่าเป็นพิพิธภัณฑ์เกี่ยวกับอะไรและต้องการบอกเล่าเรื่องใดต่อประชาชน เมื่อพิพิธภัณฑ์รู้จักตัวเอง ซึ่งเปรียบเสมือนรากของต้นไม้แล้ว ก็จะสามารถแตกกิ่งก้านขยายองค์ความรู้ไปยังกลุ่มคน ชุมชน และประเทศชาติต่อไปได้ รวมทั้งพิพิธภัณฑ์ยังสามารถเชื่อมโยงไปกับการเรียนรู้ในทุกระบบได้อีกด้วย ทั้งนี้การคัดเลือกรางวัลถือเป็นเครื่องหมายการันตีพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ที่ได้พัฒนาตัวเองจนได้รับคัดเลือกให้เป็นพิพิธภัณฑ์ดีเด่นประจำปี และเป็นส่วนในการส่งเสริมให้พิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ของประเทศไทยเกิดการพัฒนาตัวเองทั้งในเชิงวิสัยทัศน์และกระบวนการปฏิบัติงานเพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเรียนรู้ที่มีทั้งคุณภาพและมาตรฐานในการส่งต่อองค์ความรู้สู่ประชาชน สังคมต่อไปในอนาคต ตลอดจนเป็นการสร้างเครือข่ายพิพิธภัณฑ์ระหว่างกันอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดความร่วมมือในการพัฒนาวงการพิพิธภัณฑ์ไทย”
สำหรับการคัดเลือกรางวัลของ Museum Thailand Awards 2020 แบ่งเป็น 4 ประเภท ประกอบด้วย
1) พิพิธภัณฑ์ด้านสังคม ศิลปะ และวัฒนธรรม
2) พิพิธภัณฑ์ด้านเศรษฐกิจสร้างสรรค์
3) พิพิธภัณฑ์ด้านวิทยาศาสตร์และสิ่งแวดล้อม และ
4) พิพิธภัณฑ์ชุมชนและท้องถิ่น
โดยหลักเกณฑ์ที่ใช้ในการคัดเลือกพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ในประเทศไทยเพื่อเข้ารับรางวัล อ้างอิงจากหลักการของสภาการพิพิธภัณฑ์ระหว่างชาติ (International Council of Museums :ICOM) มาเป็นแนวทางในความคิดพื้นฐานและกำหนดแนวทางการคัดเลือกตามบริบทของการพัฒนาพิพิธภัณฑ์ในประเทศไทยในทุกปี พร้อมทั้งจัดตั้งผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญจากหลากหลายสาขามาเป็นที่ปรึกษาและเป็นคณะกรรมการคัดเลือกรางวัลฯ เพื่อให้ครอบคลุมการพิจารณาเนื้อหาทั้งหมดภายใต้แนวความคิดความสัมพันธ์ระหว่างพิพิธภัณฑ์กับชุมชน โดยมีหลักเกณฑ์การพิจารณาดีเด่นใน 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้ 2) ด้านการสื่อความหมายและสร้างประสบการณ์ 3) ด้านความสัมพันธ์กับชุมชน และ 4) ด้านการอนุรักษ์และสืบสาน สำหรับบรรยากาศในการเข้าประกวดของพิพิธภัณฑ์ในปีนี้ ถือว่าได้รับความร่วมมืออย่างดีจากเครือข่ายพิพิธภัณฑ์ในระดับชุมชน ซึ่งสร้างสีสันในช่วงสัปดาห์วันพิพิธภัณฑ์ไทย ซึ่งตรงกับวันที่ 19 กันยายนนี้ ได้อย่างดี
ส่วนรางวัลพิพิธภัณฑ์ขวัญใจมหาชน หรือ Museum Thailand Popular Vote จากกิจกรรมสร้างการมีส่วนร่วมกับผู้ใช้งานบนเว็บไซต์ของมิวเซียมไทยแลนด์ ได้มอบให้กับพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ที่ได้รับคะแนนโหวตจากประชาชนมากที่สุด 10 อันดับแรก นอกจากนี้ ปีนี้ถือเป็นปีที่พิเศษและนับได้ว่าเป็นครั้งแรกที่มีการมอบรางวัล Muse Idol Awards 2020 จากการคัดเลือกบุคคลต้นแบบเชิงการเรียนรู้ใน 3 สาขา คือ 1) สาขาส่งเสริมการเรียนรู้ด้านศิลปวัฒนธรรม 2) สาขาส่งเสริมการเรียนรู้ในแหล่งเรียนรู้ทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และ 3) สาขาส่งเสริมการท่องเที่ยวพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ ซึ่งผู้ที่ได้รับรางวัลในปีนี้ ได้แก่ อเล็กซ์ เรนเดลล์ นท พนายางกูร และ เจนนี่ ปาหนัน ตามลำดับเพื่อเป็นแรงบันดาลใจให้กับเยาวชนประชาชนทั่วไปให้เกิดการยอมรับและตระหนักในการเรียนรู้นอกห้องเรียนตลอดจนต่อยอดการค้นคว้าหาความรู้เพื่อพัฒนาตนเองให้เป็นประโยชน์ต่อสังคม ชุมชน และประเทศชาติต่อไป
การจัดงานมอบรางวัล Museum Thailand Awards ถือเป็นเครื่องหมายแห่งความภาคภูมิใจให้กับพิพิธภัณฑ์และแหล่งเรียนรู้ไทยที่ประสบความสำเร็จเสริมสร้างความมุ่งมั่น ช่วยยกระดับศักยภาพในการบริหารจัดการให้เจริญงอกงามอย่างยั่งยืน อันเป็นรากฐานสำคัญที่เป็นส่วนช่วยขับเคลื่อนพัฒนาเศรษกิจไทย จากรากสู่โลกต่อไปได้ในอนาคต
ผู้ที่สนใจและต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับงาน Museum Thailand Awards 2020 หรือติดตามกิจกรรมจากทางมิวเซียมสยาม สามารถติดตามได้ที่เว็บไซต์ www.museumthailand.com หรือ เพจเฟซบุ๊ก Museum Siam
